“Kan dit?” en “Hoe doet hij het?!” De deelnemers aan de vierde editie van de CHRO Day houden de adem in tijdens de sessie met illusionist Steve Carlin. Iedereen in deze zaal wil heel graag begrijpen hoe Steve erin slaagt om ons te slim af te zijn. Dit is de laatste sessie van de dag. We hebben zes keynotes en twee rondetafels achter de rug over de kracht van nieuwsgierigheid. Steve laat het ons voelen: de energie, het potentieel, de dynamiek en het plezier van ontdekken.
Dat is waar de deelnemers vandaag voor gekomen zijn, zo blijkt uit de vele gesprekken tijdens de pauzes op het zonovergoten terras van het kasteel van Brasschaat. De CHRO’s willen het eens niet hebben over de dagelijkse onderwerpen waar ze van wakker liggen, zoals de moeizame zoektocht naar nieuwe werknemers of de exploderende lonen. Het thema ‘Culture of Curiosity’ lijkt aanvankelijk wat abstract, maar heeft een onmiskenbaar energetische en positieve impact op de sfeer. Doorheen de dag verschuift de focus van de gesprekken: het gaat meer over kansen, mogelijkheden, nieuwe perspectieven.
Het thema ‘Culture of Curiosity’ lijkt aanvankelijk wat abstract, maar heeft een onmiskenbaar energetische en positieve impact op de sfeer.
“Het woord curiosity komt 93% meer voor in LinkedIn-vacatures wereldwijd dan het jaar daarvoor”, zegt Stefaan van Hooydonk, oprichter van het Global Curiosity Institute. “Dat is geen toeval. Bedrijven hebben vandaag meer dan ooit nieuwsgierigheid nodig om te kunnen inspelen op voortdurende verandering.” Stefaan leidde jarenlang corporate universities bij multinationals, tot hij besefte dat nieuwsgierigheid een van de meest onderschatte vaardigheden was voor innovatie.
Na het welkomstwoord van community manager Daphné Debaenst trapt Stefaan de CHRO Day af met een overzichtsblik op curiosity. Wat is het? Welke dimensies heeft het? En kan je het leren? Het antwoord op de laatste vraag is volgens Stefaan eenvoudig: iedereen kan nieuwsgierigheid leren, en elk bedrijf kan het stimuleren bij zijn medewerkers. Daar is een mindshift voor nodig, geeft Stefaan de zaal mee. “De meeste managers vinden mensen die vragen stellen en dingen in vraag stellen vooral vervelend omdat ze (naar aanvoelen van managers) de boel vertragen.”
Transitiepedagoge Fanny Matheusen sluit zich daarbij aan. “In onze huidige bedrijfsculturen hebben we de neiging om dissidente stemmen systematisch te onderdrukken”, stelt ze. Hoewel beide sprekers elkaar nooit eerder hebben ontmoet, sluit de lezing van Fanny naadloos aan op die van Stefaan. Fanny stelt een methode voor om verandering te realiseren binnen de context en vanuit de noodzaak die Stefaan even daarvoor schetste.
Een van de voornaamste misvattingen is dat we bij verandering steeds uitgaan van een situatie A, die zal evolueren in een situatie B. “Vaak wordt situatie B door het management uitgetekend, en moet de onderneming volgen. Dat is een moeizaam proces”, legt Fanny uit. “Bij deep democracy gebruik je de collectieve wijsheid van de groep en meerstemmigheid om beslissingen te maken over de richting die de onderneming uitgaat. Dat is een voortdurend proces, omdat de omgeving voortdurend verandert. Het zou kunnen dat B eerder C of D wordt.”
Dat vergt een ander soort leiderschap, geeft Fanny mee. “Verbindend leiderschap gaat om het empoweren van alle stemmen binnen de onderneming, zodat je als onderneming echt kan veranderen en innoveren.” Filip Muyllaert gaat er tijdens de volgende keynote dieper op in: hoe vind je je stem? En hoe verwoord je jouw ideeën zo dat anderen luisteren, begrijpen en voelen? Filip laat het publiek vooral omdenken: hoe kan je een zelfde boodschap telkens weer een beetje anders vertellen? Hij haalt er Tendai monniken bij, de kuiltjes in een golfbal, het unieke geluid van sterren, en designer Raymond Loewy. “Onthou bij een volgende email of speech vooral: vertrouwde verrassing”, stelt hij. “Maak mensen nieuwsgierig door iets bekends te kruisen met iets nieuws en verrassends.”
Omdenken. Volgens Marijke Van Cauteren, Director HR and Communication bij studiebureau Sweco, is dat de voornaamste opdracht geworden voor HR-professionals. “Het is aan ons om mensen te inspireren om op een andere manier te denken over wat ze vandaag aan het doen zijn”, stelt ze.
Het is aan HR om mensen te inspireren om op een andere manier te denken over wat ze vandaag aan het doen zijn.
Sweco, een van de grootste Europese studie- en ingenieurbureaus, is sterk aan het groeien. “Net als in veel andere bedrijven raken vacatures niet snel ingevuld”, legt Marijke uit. “Daarom dagen we onze teams uit om hun hele proces en manier van werken te herdenken. De vraag mag niet zijn: waar vinden we mensen om nog meer te maken? De vraag is: hoe krijgen we het werk gedaan? Kunnen we bijvoorbeeld een deel van de taken die nu door een expert worden gedaan digitaliseren of door iemand anders laten doen?”
Als het van leerstrateeg Katja Schipperheijn afhangt, dan lossen bedrijven zoals Sweco een deel van het vraagstuk op met bestaande technologieën zoals VR, AR, hologrammen, haptische handschoenen, robotics en blockchain. “De toekomst heeft ons al ingehaald”, beklemtoont Katja. “De technologieën bestaan al. De sleutel zit in het connecteren en combineren ervan.” Zelf heeft Katja het over een eduverse, waarin leren en werken dankzij technologie op een meer natuurlijke en organische manier kan verlopen. “Dankzij slimme tech kunnen we meer inzetten op de talenten van het individu”, legt Katja uit. “Wat is er mooier dan leren vanuit intrinsieke nieuwsgierigheid?”
Hoe enthousiast Katja erover vertelt, ze geeft ook aan hoe moeilijk het is om innovatieve projecten te realiseren. Filip Raes, hoogleraar psychologie aan de KU Leuven, legt uit waarom we als mens gemaakt zijn om ons zorgen te maken over verandering. “We hebben een ingebakken negativity bias”, vertelt hij. “De voorliefde voor het negatieve heeft ons als soort geholpen om op tijd te reageren op gevaar.” Het verklaart waarom we eerder aandacht schenken aan negatieve berichtgeving, of aan negatieve gedachten. Op zich is daar niets mis mee, zolang de negatieve gedachten het dagelijkse leven niet verstoren. Filip illustreert aan de hand van voorbeelden uit zijn eigen leven wat er gebeurt als iemand vast komt te zitten in piekergedachten. “Het slechte nieuws is: eens een piekeraar, altijd een piekeraar”, besluit hij. “Het goede nieuws is: je kan leren om er op een andere manier mee om te gaan.”
We leren van Filip dat ons brein spelletjes met ons kan spelen. Steve Carlin bewijst dat een illusionist dat nog veel beter kan. Your mind is my playroom, staat op één van zijn slides te lezen. Steve legt netjes uit dat alles een kwestie van aandacht en focus is. Toch weet hij ons brein de hele tijd in de luren te leggen. De kracht van nieuwsgierigheid. Quod erat demonstrandum.
We zouden het ook nog kunnen hebben over illustratrice Charlotte Van Hacht, die een prachtige live tekening schilderde over creativiteit en nieuwsgierigheid tijdens de lezing van Stefaan en Fanny. We zouden eigenlijk iets moeten zeggen over het prachtige kasteel van Brasschaat, en al het lekkers dat op de tafels werd getoverd. En er is niet genoeg ruimte om alle inzichten van de dag in woorden te vatten, of om de intieme sfeer van het event en de fijne ontmoetingen eer aan te doen. Daarvoor bent u er de volgende keer beter gewoon (opnieuw) bij.
